10 September, Golinhac - Conques 22,6 km
Na een gezellig rommelig ontbijtje op pad. Naar Golinhac is nog wel een kilometer op en af verder. De meeste Pelgrims hebben in dit wat grotere plaatsje overnacht. Hier komt ook een einde aan de kruizen die de laatste 12 km langs de weg staan. De laatste is meteen de mooiste en waarschijnlijk middeleeuws.
Middeleeuws kruis
Vandaag niet teveel kilometers en er wordt rustig aangedaan. De route is prachtig om te wandelen, hoewel het weer er nog wat dreigend uitziet.
Golinhac - Conques 22,6 km
Nog wat kil en dreigend
De rijkelijk begroeide bermen met heide zorgen voor de nodige afleiding en laten zien dat de herfst in aantocht is..
Heide
De route loopt over het hoogland waarbij de grillige Lot een stukje afgesneden wordt. Veel Franse Pelgrims zijn inmiddels bekend waarbij vriendelijk gegroet wordt.
Mooie wandelpaden langs de route
Gisteren in de Gîte was het buitengewoon gezellig waardoor steeds meer aan de soms wat vreemde Franse mores gewend wordt. Het blijft een speciaal land waarmee een soort van haat/liefde verhouding bestaat. Vroeger met gezin werd in Caravan rondgetrokken waarbij bijna alle gedeelten van het land bezocht werden. Eigenlijk kenden wij Frankrijk beter dan vele inwoners. Voordeel was dat met eigen huisje je ook eigen baas bent. Nu als Pelgrim ben je meer afhankelijk en komen soms de mindere kanten naar voren. Gelukkig staan daar veel onverwachte aardige zaken tegenover en word je volkomen belangeloos geholpen. De frase “Frankrijk is een leuk land alleen jammer dat er Fransen wonen (vrij naar minister Jorritsma!)” is dan ook onzin. Voor de liefhebbers hierna een overzicht van wat voor en tegen;
☼ Frankrijk een land met een haat/liefde verhouding
Liefde
Een geweldig land met prachtige streken waar stranden, bergen, meren, grillige slenken (Gorges), dorpjes en steden, historische monumenten en de Franse Esprit voor heerlijke momenten zorgen; La Vie en Rose! De weersomstandigheden zijn meestal prima net als de Campings. Het eten is speciaal, wat al begint met een knapperig verse Baguette ’s morgens, met licht gezouten roomboter en smakelijk beleg.
De zachte kaasjes zijn eenmalig en hebben ook bij ons voor een aardverschuiving gezorgd. De wijnen zijn heerlijk en zorgen met streekproducten voor een perfecte begeleiding van zwoele kruidige zomeravonden onder een heldere sterrenhemel. De Chansons zijn prachtig en brengen de toerist in juiste sfeer (Gilbert Bécaud, Charles Aznavour, Dalida, Edith Piaf).
De vrouwen zijn chique gekleed en over het algemeen zijn het gewoon nette mensen die in een geordend land wonen. Een goed onderhouden wegenstelsel (naast de tolwegen) loopt door het hele land, waarbij ze zo netjes zijn te waarschuwen als er een radar staat, zodat je de snelheid tijdig kunt aanpassen. Elk dorp heeft een openbaar schoon toilet waardoor wild plassen echt niet nodig is. Kortom het is een land om te leven als God in Frankrijk, waar de mensen gemiddeld ouder worden dan in Nederland!
Waarschuwing!
* Wat nu volgt is een nogal subjectieve beoordeling! Misschien kunnen Francofielen en - fonen dit maar beter overslaan!
Haat
Frankrijk is het absolute middelpunt van de wereld en zeker Europa, met een superieure cultuur, zodat alleen de Franse taal er toe doet en rest barbaars is. Ze produceren en eten alleen de beste producten zoals Foie Gras, Fruits de mer, slakken, truffels, wijn, fruit groenten en een soms niet te beste patisserie. Dit eten is in de doorsnee restaurants matig, terwijl een klein hapje (snack) bestellen onmogelijk is (alleen menus). Toch matigen ze zich een oordeel aan over de kwaliteit van Restaurants in andere landen via de Guide Michelin (de oordelen zijn net zo opgeblazen als het mannetje!).
De dorpen en stadjes zijn uitgestorven zonder terrasjes want ze drinken hun goedkope supermarktbiertje stiekem thuis. Ze zijn formeel en missen gevoel voor humor (Zelfs Duitsers hebben dit meer!). Zijn ongelofelijk op de regeltjes, haten onverwachte zaken en kunnen niet improviseren. Om dit te voorkomen worden de Gîtes al maanden van te voren besproken. In Refugios waar alleen Fransen zitten is kliekjesvorming normaal, waardoor voor een buitenlander een ongezellige avond wacht. Kopen alles bij weidewinkels waardoor de binnensteden volkomen doods en verlaten zijn. Voor simpele producten en diensten worden topprijzen gevraagd.
Muziek is moeilijk. Op de radio vooral ellenlange gesprekken met huisvrouwen. Als muziek gedraaid wordt, moet na 2 Engelse nummers een Franse volgen. Dit hebben ze onvoldoende, waardoor al 50 jaar dagelijks France Gall te horen is met “Poupée de sire Poupée de son”. De oude Chansons zijn onverteerbaar denk aan Georges Brassens met zijn dreinende “Bicyclette”
Het ergste is dat ze lui zijn waardoor maar 35 uur per week gewerkt wordt. De borden Fermée en Complet zijn daarom veruit favoriet door het gehele land. Na het 58e jaar wordt niet meer gewerkt. Door dit alles zijn terrasjes en producten duur en hun auto’s (Peugeot, Renault, Citroën) matig van kwaliteit en zelfs onverkoopbaar in China. Kortom het land moet definitief op de schop en weer leren werken. Over enige jaren hangen ze aan het infuus van Europa!
Hè hè, dit is een hele lijst. Het is een soort Yin en Yang die in een constant gevecht zijn en elkaar in evenwicht houden. De Pelgrim ziet vooral de mooie dingen en geniet van zijn tocht.
Richting het dal van Espeyrac
Espeyrac ligt na een behoorlijke daling in een dal. Het is een klein aardig plaatsje met opmerkelijke restanten van een vroegere burcht van de gelijknamige heren. Helaas is geen terrasje te vinden. In de omgeving werden tot niet lang geleden tonnen uranium gedolven, wat tot opluchting van de bewoners voorbij is.
Espeyrac
De ontvolking van het platteland is goed te zien aan het feit dat er nu nog 250 mensen leven. Ooit waren dit er meer dan 2000!
☼ Wollige of Witte Munt of Mentha spicata
Plant die in midden Europa veelvuldig in bermen groeit. Wordt 30-80 cm groot en bloeit van juli tot september met roze tot witte bloempjes. De menthol die de plant bevat wordt veelvuldig ingezet als smaakmaker in gerechten van vlees tot zoetwaren en natuurlijk thee, (hype!) (appelmunt) De bladeren moeten geplukt worden voordat de bloei voorbij is.
Werkt tegen alle mogelijke kwalen. Is gedroogd goed tegen bedwantsen en muggen. (klein zakje gedroogde bladeren!)
Mannen let op: Libido kan afnemen bij veel gebruik. De werkzame delen breken testosteron af!
Al na 2 km omhoog duikt Sénergues op; een mooi oud stadje met kerkje, burcht en een hoofdstraatje met piepklein terrasje.
Aanloop Sénergues
Église Saint-Martin uit 819 en het Château uit de 11e eeuw
Een schoolvoorbeeld van een klein plaatsje dat toch een beetje stadse allure heeft, hoewel van de eertijds 1600 inwoners maar 460 over zijn. Het smalle streepje zon op het terrasje maakt het noodzakelijk met de zon mee te draaien ook al omdat het nog steeds kil is. Het stadje uit weer verder klimmen tot het niveau van de hoogvlakte.
Klimmen tot niveau hoogvlakte
Terugkijkend zijn in de verte nog steeds de bergen van de Aubrac te zien. Het weer knapt gelukkig verder op zodat het aangenamer wordt. De route is prachtig met zicht naar alle kanten. Maar zelden zijn andere pelgrims te zien zodat de liefhebber van rust wel aan zijn trekken komt.
Hoogvlakte voor Conques
Groepjes huizen
Het asfaltweggetje loopt naar een groepje huizen dat de restanten blijken te zijn van een oude abdij. Een steen met reliëf van een Keltisch kruis wijst hier nog op.
Oude afbeelding Keltisch kruis
In de verte komt het zijdal van de Dourdou dichterbij. De hellingen zijn dicht bebost met op de kale stukken bloeiende heide.
Zijdal van de Dourdou
Een kilometer verder loopt een smal steil en rotsig pad dat door de dichte begroeiing naar beneden gevolgd moet worden. Christian de Zwitser met vrouw dalen voorzichtig. Later blijken ze vervelende blessures te hebben.
Afdaling naar Conques
Het pad komt uit aan de bovenrand van Conques dat nauw in het dal geperst is. Het ziet er oud en schilderachtig uit. Het is langs de Via Podiensis één van de meest opmerkelijke plaatsjes waar alle Pelgrims vanaf de middeleeuwen langs moesten op hun weg naar Santiago om Sainte-Foy eer te bewijzen en haar hulp in te roepen.
De binnenkomst van Conques
Het stadje is prachtig bewaard tegen de berghelling opgebouwd met als middelpunt de Grote Romaanse kerk uit de 11e eeuw.
Eerste blik op de kerk
De kerk had in zijn tijd (1060) het hoogste tongewelf van Frankrijk, 22 m hoog en was vooral bedoeld om indruk te maken op de Pelgrims die het gebeente van Sainte-Foy kwamen bezoeken. De Codex Calixtinus in de 12e eeuw beschrijft Conques als het belangrijkste bedevaartsoort op de weg naar Santiago waardoor het in rijkdom en aanzien steeg.
Aanloop naar de Kathedraal
Nu behoort het tot de mooiste stadjes van Frankrijk en wordt navenant druk bezocht door toeristen. Zaak is de Gîte te vinden wat nog niet zo vanzelfsprekend is. Om de kerk en het plein in de drukte worden eerst maar eens de terrasjes genegeerd.
Om de kerk
Langs het museum en aan de achterkant van de kerk blijkt het Pelgrimsonderkomen te zijn. Een Gîte kun je het niet noemen met 96 plaatsen. Het is een groot gebouw waar vroeger waarschijnlijk monniken sliepen. Het wordt door Franse vrijwilligers gerund. Maar goed gereserveerd te hebben want het is volkomen complet!
Centre d’accueil de l’Abbaye Sainte-Foy
Op de binnenplaats wachten tot je aan de beurt bent. Het inschrijven verloopt niet al te snel en betalen kan na weer wachten op het kantoortje (In Roncesvalles verloopt dit een stuk efficiënter!). De vrijwilligers zijn uitermate behulpzaam en vriendelijk.
Binnenplaats met rugzakken in plastic zakken
Een kleine storm steekt op als blijkt dat een sigaartje door mij opgestoken is op de binnenplaats.! Nu ja, dan maar weer in de doos. Door de eeuwen zal hier wel vaker een sigaartje gerookt zijn! De rukzakken worden verplicht in een plastic zak gepakt tegen de wantsen. Of dit helpt is maar de vraag maar het toont wel aan dat het een werkelijk probleem is.
De bekende club Pelgrims is paraat wat voor gezelligheid zorgt. Via een oude diep uitgesleten natuurstenen wenteltrap gaat het naar boven waar de slaapzaal ligt. Prima in orde met goede voorzieningen in een oud gebouw.
Tijd om Conques beter te bekijken. Dat is eigenlijk vooral de Kathedraal met zijn directe omgeving.
Voorzijde Kathedraal
☼ Conques en Sainte-Foy
In begin 800 stond in het kleine beschutte Conques een weinig bekend Benedictijnenklooster. Een aansprekend reliek was gewenst daarom werd een snood plan uitgewerkt wat indertijd wel vaker gebruikelijk was. In het naburige Agen waren de zeer aansprekende relieken van Sainte-Foy, in een speciale kerk ondergebracht, het perfecte doel. Ariviscus was een slimme monnik uit de orde. Hij stond bekend als diplomaat en manipulator en werd aangewezen om de klus te klaren.
Ariviscus in het Timpaan
Hij ging naar Agen omstreeks 864 en werkte zich in de kloostergemeenschap. Als mol bracht hij 10 jaar door tot hij zelf de wachter van de relieken werd. Na een kerkelijk feest waren de monniken beschonken in een diepe roes, waarna de relieken verdwenen naar Conques. Hier werden ze in een gouden reliekschrijn geplaatst in de vorm van een tronende vrouw met kroon. Hierin zat de schedel van Sainte-Foy.
Sainte-Foy
Wie was Sainte-Foy?
In 303 werd een jonge adellijke vrouw (nog kind van 12 jaar!) martelares omdat ze de Romeinse goden (Diana) niet wilde eren. Dit gebeurde door eerst ledematen af te knijpen, haar te roosteren op een bronzen plaat boven een houtvuur, waarna ze onthoofd werd. Door haar standvastigheid en wrede dood verspreidde het Christelijke geloof nog sneller, waardoor het in 313 zelfs uitgeroepen werd tot staatsreligie.
Door de populariteit van Sainte-Foy werd Conques steeds belangrijker als Pelgrimsoord en onmisbaar op de route naar Santiago. In de toptijd woonden er meer dan 900 monniken (2x de normale inwoners!). Deze werden zelfs Bisschop in Navarra en Aragon. Hadden een eigen kapel in de Kathedraal van Santiago (Capilla de Santa Fé).
Ze werkten mee aan het oprichten van Sainte-Foy kerken van Sélestat in de Elzas en plaatsen in Zwitserland, Duitsland, Engeland, Spanje en Portugal. Sainte-Foy was de beschermheilige tegen de Saracenen. Vele wonderen worden er aan toegeschreven.
Ze wordt vereerd in de gehele wereld. Talloos zijn de naar haar vernoemde steden in Noord- en Zuid Amerika. (Santa Fé, Fides, Faith)
Sainte-Foy wordt in het Timpaan gezegend
Note
Een andere bron vermeldt dat de relieken tijdens de Noormaninvallen stroomopwaarts veiliggesteld waren en zo in Conques zijn terechtgekomen!
De Kathedraal is een indrukwekkend Romaans gebouw. Onvoorstelbaar eigenlijk dat ze al in het jaar 1000 dit soort constructies konden maken. Eigenlijk ging al de werkkracht (geld!) op aan oorlogsvoeren en uitbreiden van macht, wat resulteerde in dit soort gebouwen. Voordeel is dat wij er nu zo van kunnen genieten en maar niet teveel moeten denken onder welke barre omstandigheden het tot stand gekomen is.
Tongewelf uit 1060, 22 m hoog
Anderhalve eeuw geleden was de Kathedraal bijna afgebroken, beschadigd door brand en godsdienstoorlogen. Gelukkig is het tijdig erkend als monument en hersteld.
Onontkoombaar zijn de voorstellingen in het timpaan. Als een middeleeuws stripverhaal van 900 jaar geleden wordt het klootjesvolk angst aangejaagd wat te wachten staat als niet volgens de regels geleefd wordt. Ga voor de kerkingang zitten en neem dit verhaal goed in je op het is fascinerend! Bedenk dat de voorstelling vroeger ook ingekleurd was.
Timpaan
☼ Timpaan van Conques
Werd 900 jaar geleden vervaardigd en één van de mooiste van Frankrijk. Is een soort strip met >120 figuren om de analfabetische gelovigen angst aan te jagen en te bemoedigen volgens de regels te leven. Het is een strenge afbeelding van het laatste oordeel; de Apocalyps.
Het laatste oordeel
Centraal de Christusfiguur die met zijn rechterhand omhoog wijst voor de uitverkorenen en met de linkerhand naar beneden voor de verdoemden.
Rechts van hem Maria, Petrus, Dadon (stichter van de orde), Abt Bégon (bouwheer van de kerk), Karel de Grote (sponsor van het klooster) en erachter Ariviscus (ritselaar van de relieken). Eronder de knielende Sainte-Foy die Gods zegen ontvangt. De rest zijn martelaren.
Aan linkerzijde worden alle mogelijke verschrikkelijke kwellingen van de hel weergegeven.
De grote scheiding wordt uitgebeeld op de onderste rij. In het midden bij de paal voeren de Engel Michael en aan de andere zijde de Duivel strijd om de binnenkomende gasten te scheiden.
De goeden gaan door de deur naar de hemel rechts. De kwaden naar links waar ze onmiddellijk door een monster opgeslokt worden. Om extra te waarschuwen zegt het opschrift op de tekstbanen:
O Peccatores
Transmutetis nisi mores
Judicium durum
Vobis scitote futurum
O Zondaars
Besef welk een hard oordeel u te wachten staat
Als gij uw manier van leven
Niet grondig veranderd
Aan rechterzijde na de hemeldeur; Apostelen, Koningen, Abten en gewone mensen. In het midden Aartsvader Abraham met Izaak en Ismaël (!), daarnaast vrouwen.
Aan de linkerzijde na de helledeur; Chaos aan kwellingen, o.a. Hoogmoed voor de val, Overspelige met minnares (naakte vrouw), woekeraars met geldbuidel, Ketters, Stropers, Slechte koningen, een kwaadspreker wordt de tong uitgerukt.
Goeie help; Met deze overtuigende reeks werden de gelovigen extra bang en vooral genegen have en goed aan het klooster te spenderen om de hemel te verdienen!
Op het aanlokkelijke terrasje tegenover de kerkingang worden enkele pilsjes weggewerkt om van al de cultuur te bekomen. Christian de Zwitser met vrouw is ook paraat en een aantal Fransen. De temperatuur is beter geworden met een heerlijke ambiance. Overal klinkt Vlaams. De bus met Vlaamse vrouwen is gearriveerd en dat laten ze horen ook! Dat het een toeristisch topplaatsje is, blijkt wel uit de afrekening, waarbij een pilsje vlot door de 4,00 Euro gaat.
Pelgrims hospital vanaf de andere zijde
Het eten in het Centre d’Accueil is aan lange tafels goed verzorgd. De leidende Hospitalero zorgt voor een soort show, waarbij de belangrijkheid van Sainte-Foy benadrukt wordt en een pelgrimslied herhaald gezongen. De anderen zorgen dat de gangen vlot op tafel verschijnen. Voor mij is er op verzoek een stukje kip. Alles zelf bereid in de grote keuken; knappe prestatie!
Conques
Voor de kerkdienst na 20:00 uur worden buitenlanders gezocht door de witte paters die in hun eigen taal op het koor een gebed willen voorlezen. Na eerst uitgezocht te zijn, is gelukkig het Vlaamse echtpaar bereid dit te doen. Dit past niet voor een agnostische pelgrim, die zich hier zeer ongemakkelijk bij gevoeld zou hebben!
Op de volle kamer is het nogal rumoerig maar na 22:00 uur alles rustig na 206,6 km!
